
«Η θετική ψυχολογία είναι η επιστημονική μελέτη του τι κάνει την ζωή άξια να την ζήσεις»
Christopher Peterson
Η γέννηση της θετικής ψυχολογίας
Η ψυχολογία, ως επιστήμη, γεννήθηκε από την ανάγκη των ανθρώπων να κατευνάσουν την ψυχική οδύνη που συνόδευε τις ζωές τους και να δώσουν μια εξήγηση στις αποκλίνουσες συμπεριφορές. Από τις απαρχές της, λοιπόν, η Ψυχολογία ασχολούνταν με το παθολογικό, αυτό που δεν λειτουργεί καλά στον άνθρωπο και έψαχνε να βρει τρόπους πως να αντιμετωπίσει και να θεραπεύσει την ανθρώπινη δυσφορία. Στον αντίποδα αυτής της τάσης βρίσκεται η γέννηση της θετικής ψυχολογία. Δημιουργήθηκε από την ανάγκη να διερευνήσουμε τα συστατικά της ανθρώπινης ευτυχίας, καθώς η απουσία παθολογίας δεν συνεπάγεται και αυτομάτως ότι το άτομο ευημερεί.
Τι είναι η θετική ψυχολογία
Η θετική ψυχολογία εστιάζει στις δυνατότητες που έχουν οι άνθρωποι, στα θετικά τους στοιχεία και πως μπορούν αυτά να ενδυναμωθούν, προκειμένου να αναπτυχθούν και να έχει ποιότητα η ζωής τους. Μελετάει τις ανθρώπινες ικανότητες και αρετές, την βίωση των θετικών συναισθημάτων, καθώς επίσης και το πως η ζωή αποκτά νόημα και σκοπό. Τα δυνατά στοιχεία του χαρακτήρα, η αισιοδοξία, η ευτυχία, η ευζωία, η ευγνωμοσύνη, η ενσυνειδητότητα (mindfulness) η ψυχική ανθεκτικότητα, η συμπόνοια και η αυτό-συμπόνοια, η αυτό-εκτίμηση και η ελπίδα είναι μερικές από τις κεντρικές έννοιες που απασχολούν την θετική ψυχολογία, προκειμένου να βρει τρόπους να βοηθήσει τα άτομα να ανθίσουν και να ζήσουν μια ολοκληρωμένη ζωή.
Στόχοι της θετικής ψυχολογίας
Ο πρωταρχικός και θεμελιώδης στόχος της θετικής ψυχολογίας, όπως και κάθε μορφής θεραπευτικής ψυχολογικής παρέμβασης είναι να βοηθήσει το άτομο να αλλάξει την ζωή του προς το καλύτερο. Τούτο επιτυγχάνεται μέσα από διαφορετικές θεραπευτικές παρεμβάσεις. Μία εκ των οποίων είναι η ενίσχυση βίωσης θετικών συναισθημάτων, καθώς όπως έχει επιστημονικά τεκμηριωθεί, αυτά ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, λειτουργούν σαν αντίδοτο στα αρνητικά συναισθήματα, διευρύνουν την προσοχή μας και τον γνωστικό μας ορίζοντα, επομένως και το ρεπερτόριο δράσης μας. Κύριο μέλημα της θετικής ψυχολογίας είναι να βοηθήσει το άτομο να αναγνωρίσει τα θετικά στοιχεία- γνωρίσματα του χαρακτήρα του και να τα ενδυναμώσει, όπως επίσης και να ανιχνεύσει τις προσωπικές του δεξιότητες και τα ταλέντα του. Ανάμεσα στα άλλα το άτομο ενισχύεται ως προς την κατάκτηση των στόχων του, μαθαίνει να εκφράζει ευγνωμοσύνη για την ζωή του και να χτίζει και να διατηρεί υγιείς θετικές σχέσεις.
Η εφαρμογή της θετικής ψυχολογίας στην ψυχοθεραπεία
Επιτυχημένη θεωρείται η ψυχοθεραπεία που δεν συζητάμε μόνο για τα προβλήματα και τις αδυναμίες μας, αλλά εξερευνούμε και τις δυνατότητές μας και βρίσκουμε τρόπους να τις χρησιμοποιούμε στο εδώ και το τώρα. Υπό αυτό το πρίσμα η ψυχική δυσφορία είναι ιδωμένη ως έλλειψη θετικών πόρων. Η ενσωμάτωση των αρχών της θετικής ψυχολογίας στην ψυχοθεραπεία, δημιούργησε τις θετικές ψυχολογικές παρεμβάσεις. Μέσα από αυτές αυξάνονται τα θετικά συναισθήματα, η δέσμευση που το άτομο δείχνει απέναντι στον εαυτό του και τα περιβάλλοντα στα οποία συμμετέχει και το νόημα που τελικά δίνει στην ζωή του. Η θεραπεύτρια ενθαρρύνει το άτομο να ανακαλύψει τις ικανότητές του και να αποδεχτεί τις αδυναμίες του, ούτως ώστε να ζήσει μια πιο ισορροπημένη ζωή. Μέσα από τεχνικές αναπλαισίωσης το άτομο μαθαίνει να αντιμετωπίζει ακόμα και τις πιο αρνητικές εμπειρίες ως προκλήσεις για περαιτέρω ανάπτυξη. Η θετική ψυχοθεραπεία βοηθάει το άτομο να απολαμβάνει την ζωή του, τις σχέσεις του με τους σημαντικούς άλλους και την ιδια του την ύπαρξη.